GGZ Psychotrauma en stressorgerelateerde stoornissen
Kwaliteitsstandaard
Psychische aandoeningen
Deze zorgstandaard beschrijft wat goede zorg is voor mensen met een psychotrauma of stressorgerelateerde stoornis en laat zien wat zij in het behandelingstraject kunnen en mogen verwachten.
De term psychotrauma verwijst naar een zeer ingrijpende of schokkende ervaring, of een reeks van dergelijke ervaringen. Maakt iemand zoiets mee, dan bestaat de kans dat hij of zij een Psychotrauma- en/of stressorgerelateerde stoornis ontwikkelt. Deze kan een enorme weerslag hebben op het persoonlijke leven. Iemand heeft bijvoorbeeld opdringende herbelevingen, nare dromen en voelt zich sterk beperkt in het functioneren in het werk en in het sociale leven.
Deze zorgstandaard beschrijft de psychische klachten en aandoeningen die kunnen ontstaan na een schokkende gebeurtenis of zeer ingrijpende situatie (acuut of langdurig). Het gaat dan vooral, maar niet uitsluitend, om gebeurtenissen zoals oorlog, rampen, geweldsdelicten, ongevallen, mishandeling, seksueel geweld en het plotselinge verlies van een dierbaar persoon.
De aandoeningen die onder de DSM-5 noemer Psychotrauma- en stressorgerelateerde stoornissen vallen en de daarbij behorende diagnostiek en zorg, worden in deze standaard op basis van actuele en op bij voorkeur wetenschappelijk onderbouwde inzichten beschreven. Dat leidt tot een functionele weergave van wat goede, multidisciplinair georganiseerde, geestelijke gezondheidszorg bij Psychotrauma- en stressorgerelateerde stoornissen voor patiënten en hulpverleners kan betekenen.
Beoordeling door Zorginstituut Nederland
De kwaliteitsstandaard bevat een adequate beschrijving van de inhoud van zorg en de organisatie van het zorgproces. Een belangrijk uitgangspunt van de kwaliteitsstandaard is gepast gebruik van zorg. In de kwaliteitsstandaard is daarom aandacht voor thema’s als goede, passende diagnostiek en (door)verwijzing n de hele keten, matched care, gepersonaliseerde behandeling, gezamenlijke besluitvorming en op- en afschalen van zorg tijdens de behandeling. De kwaliteitsstandaard is opgesteld vanuit het perspectief van de patiënt en zijn naaste(n), waarbij een van de uitgangspunten is dat, ook in de zwaarste tijden, mensen er het meest mee geholpen wanneer zij zelf keuzes kunnen maken. De gebruikte kernbegrippen zijn gedefinieerd.
Daarnaast wordt in de zorgstandaard expliciet aandacht besteed aan informatie-uitwisseling. De standaard bevat een eenduidige beschrijving van de gegevens die bij de uitvoering van de zorg vastgelegd en uitgewisseld dienen te worden. Ook worden in de standaard aanbevelingen gedaan over de vorm en inhoud van consultatie, verwijzing en terugverwijzing, en over de taakafbakening, verantwoordelijkheidsverdeling, coördinatie en monitoring bij gedeelde zorg. De kwaliteitsstandaard bevat een beschrijving van controlemomenten en evaluatie; zo wordt expliciet aandacht besteed aan het belang van regelmatig evalueren of een behandeling de juiste resultaten oplevert (en welke factoren hierin een rol spelen). Wanneer een behandeling niet (afdoende) werkt wordt aanbevolen een andere behandelroute te bewandelen. Dit altijd in overleg met de patiënt, op basis van het uitgangspunt 'samen beslissen'.
De kwaliteitsstandaard bevat een beschrijving van zelfmanagement: wat kan de patiënt en eventueel diens omgeving zelf doen op het gebied van bijvoorbeeld leefstijl, van werk, opleiding of school en het onderhouden van sociale contacten. In de kwaliteitsstandaard wordt benadrukt dat het belangrijk is dat een behandelaar hieraan tijdens de behandeling aandacht besteedt.
Er is een cliëntenversie en een samenvatting aanwezig. Voor het meten ten behoeve van de behandeling, interne sturing en samen leren en verbeteren zijn in de kwaliteitsstandaard indicatoren en bijbehorende meetinstrumenten opgenomen. In december 2024 wordt door Akwa GGZ beoordeelt of de kwaliteitsstandaard herzien moet worden.
Akwa GGZ geeft aan dat er geen indicatie is dat de implementatie van de kwaliteitsstandaard zal leiden tot behoefte aan een nieuwe manier van zorgverlening of een andere organisatie van het zorgproces die bouwkundige, financiële, technische of organisatorische aanpassingen vereisen waarvoor een financiële investering nodig is.