PROM-cyclus: 4 fasen en 8 stappen

De PROM-cyclus bestaat uit 4 fasen, onderverdeeld in 8 stappen. Elk van de stappen beschrijft wat nodig is om een PROM systematisch te selecteren en in te voeren.

De PROM-cyclus is in theorie een circulair proces dat de meest gebruikelijke volgorde van de stappen toont. De praktijk vraagt soms om meer flexibiliteit: stappen kunnen worden overgeslagen of in een andere volgorde worden gezet.

Fase 1: Doel

De eerste fase van de selectie en toepassing van een PROM is het bepalen en vastleggen van het doel, de doelgroep en de setting. Deze hebben veel invloed op de invulling van de volgende fasen, dus duidelijkheid hierover aan het begin van het proces kan later helpen bij het maken van keuzes.PROM-cyclus fase 1: Doel

Fase 2: Selectie

In deze fase wordt bepaald wat er gemeten gaat worden (PRO, stap 2) en hoe dat gemeten gaat worden (PROM, stap 3). Vervolgens worden de beste PROMs getest in de praktijk (stap 4). PROM-cyclus fase 2: Selectie

Fase 3: Indicator

In deze fase wordt de PROM omgezet naar een indicator, zodat de gemeten uitkomsten makkelijker geïnterpreteerd kunnen worden. De invulling van deze fase hangt sterk af van het gekozen doel, de doelgroep en de setting uit stap 1.PROM-cyclus fase 3: Indicator

Fase 4: Gebruik

In deze fase wordt de PROM in de praktijk gebracht en de indicator gebruikt. De PROM, indicator en het doel worden periodiek geëvalueerd en indien nodig aangepast en opnieuw getest. Daarvoor kan de cyclus opnieuw doorlopen worden.PROM-cyclus fase 4: Gebruik

Hoe gebruikt u deze PROM-cyclus?

Op deze pagina vindt u stap 1 en de vervolgstappen. Het is verstandig om eerst alle stappen te bestuderen, zodat u vanaf een vroeg stadium rekening kunt houden met de uiteindelijke implementatie, het gebruik en het onderhoud van de PROM.

Focus van de PROM-cyclus

In de PROM-cyclus ligt de focus op PROMs die de ervaren gezondheid meten, maar de PROM-cyclus kan ook gebruikt worden indien u de ervaringen met de gezondheidszorg wil meten. De zorgervaringen worden gemeten met een PREM (Patient-Reported Experience Measure), zoals de CQ-Index (Consumer Quality Index).

De PROM-cyclus richt zich op het selecteren en toepassen van een PROM voor inzicht in de individuele patiënt, interne kwaliteit en/of externe kwaliteit. De PROM-cyclus maakt kennis beschikbaar ter ondersteuning van kwaliteitsregistraties waarin ook PROMs metingen plaatsvinden.

Om de registratielast zoveel mogelijk te verminderen, is het streven PROMs te selecteren die voor zowel de patiëntenzorg als voor zorgkwaliteit gebruikt kunnen worden. Zo kan er één keer aan de bron gemeten worden. Lastig daarbij is dat elk doel vaak andere eisen stelt aan de te meten uitkomsten (PROs), meeteigenschappen en hanteerbaarheid van de PROMs. De PROM-cyclus ondersteunt bij het maken van dergelijke keuzes. 

De PROM-cyclus is niet ontwikkeld voor wetenschappelijk onderzoek waarbij een PROM gebruikt wordt om een effect op de ervaren gezondheid van de patiënt te meten, omdat het bij onderzoek gaat om tijdelijke metingen, waar andere eisen aan gesteld worden en waarbij minder partijen een rol spelen. Desondanks kan de PROM-cyclus hier wel bij helpen.

Achtergrond: wat is een PROM?

Steeds vaker wordt in de gezondheidszorg gemeten hoe patiënten hun gezondheid ervaren. Deze ervaren gezondheid noemen we een PRO (Patient-Reported Outcome). 

PROs hebben betrekking op symptomen zoals pijn en angst, fysieke of mentale gezondheid, of het functioneren van de patiënt in werk, sport of huishouden. Dergelijke aspecten van gezondheid worden vaak samengevoegd onder de noemer ‘kwaliteit van leven’.

Een PRO wordt gemeten door de patiënt vragen te laten beantwoorden. Zo'n vragenlijst heet een PROM (Patient-Reported Outcome Measure).

Tijdens de selectie en toepassing van PROMs werken verschillende partijen met elkaar samen, zoals patiëntvertegenwoordigers, zorgverleners en zorgverzekeraars. Dit kan een ingewikkeld en langdurig traject zijn. Er moeten verschillende stappen worden gezet en beslissingen worden gemaakt. De PROM-cyclus kan daarbij helpen.

Doelen PROM-cyclus

  1. Het informeren van alle betrokken partijen, zoals patiëntvertegenwoordigers, zorgverleners, zorgverzekeraars en onderzoekers over de stappen voor het selecteren en toepassen van PROMs.
  2. Het creëren van bewustwording bij alle betrokken partijen over belangrijke keuzemomenten en mogelijke dilemma’s.
  3. Het ondersteunen van alle betrokken partijen door het bieden van een overzicht van bestaande hulpmiddelen en handreikingen.

Ontwikkeling door expertisenetwerk

De PROM-cyclus is ontwikkeld in samenwerking met het Expertisenetwerk Patiënt Reported Outcomes. Het expertisenetwerk heeft geadviseerd over de vorm en inhoud van het project, feedback gegeven op (tussentijdse) versies van de toolbox en bijgedragen aan de praktijktest.

Auteurs

  • Eva Verkerk (IQ healthcare, Radboudumc Nijmegen)
  • Marjolein Verbiest (IQ healthcare, Radboudumc Nijmegen)
  • Simone van Dulmen (IQ healthcare, Radboudumc Nijmegen)
  • Philip van der Wees (IQ healthcare, Radboudumc Nijmegen)
  • Caroline Terwee (EMGO, VUmc Amsterdam)
  • Sandra Beurskens (Maastricht University & Zuyd Hogeschool)
  • Dolf de Boer (NIVEL)
  • Carla Bakker (NFU)
  • Ildikó Vajda (VSOP)
  • Marloes Zuidgeest (Zorginstituut Nederland)


Bij vragen, opmerkingen of feedback over deze toolbox kunt u gebruik maken van het contactformulier.

< naar overzicht | volgende pagina >