Ontwikkelen

Aandacht voor sekseverschillen in richtlijnontwikkeling

In deze tool wordt aan de hand van voorbeelden uitgelegd waarom de aandacht voor sekseverschillen relevant is voor de medische praktijk en wordt beschreven hoe dit tijdens de verschillende stappen van richtlijnontwikkeling systematisch kan worden ingebracht.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Handreiking ontwikkelen PREMs

Deze handreiking beschrijft verschillende manieren om patiëntervaringsvragenlijsten te ontwikkelen en daar goede informatie over kwaliteit van zorg op te baseren. Daarbij komen in de handreiking ook verschillende aandachtspunten aan de orde die belangrijk zijn voor partijen die een vragenlijst willen aanbieden aan het Zorginstituut.

Meetinstrumenten PREMs en CQI

Evalueren ontwikkelproces

Vragen die gesteld kunnen worden bij het evalueren van het ontwikkelproces van een kwaliteitsinstrument.

Evalueren

GRADE voor interventies

Het beoogde doel van deze tool is het bieden van een stramien voor een richtlijntekst over (preventieve of therapeutische) interventies aan werkgroepen (methodologen en overige leden). Hiermee kan de GRADE-methode op een stapsgewijze en transparante manier worden toegepast zodat een aanbeveling op een gestructureerde manier tot stand komt.

Kwaliteitsstandaarden

Handreiking ontwikkelen en selecteren PROMs

Deze handreiking helpt bij het selecteren en (door-)ontwikkelen van PROMs vragen(lijsten), met een focus op PROMs die worden gebruikt als indicator voor kwaliteit van zorg.

Meetinstrumenten PROMs

Kwalitatieve methoden voor het ontwikkelen van PREMs en PROMs

Deze tool geeft praktische aanwijzingen voor het maken van vragenlijsten om de ervaringen van cliënten met de zorg te meten. De tool is bedoeld als hulpmiddel voor onderzoekers die zogeheten PREMs of PROMs willen ontwikkelen.

Meetinstrumenten PREMs en CQI PROMs

Analyseren cliëntervaringen voor vergelijkingen tussen zorgaanbieders

Deze tool bundelt kennis over hoe data van cliëntervaringen geanalyseerd kan worden zodat het gebruikt kan worden om zorgaanbieders te vergelijken. Deze vergelijkingsinformatie kan door zorgaanbieders en brancheorganisaties gebruikt worden als verantwoording aan cliënten, overheid en zorgverzekeraars.

Keuzehulpen Meetinstrumenten PREMs en CQI

Kwaliteitsstandaard ontwikkelen vanuit cliëntenperspectief

Deze tool biedt tips en inzichten om op een goede en effectieve manier het cliëntenperspectief in te brengen bij de ontwikkeling of herziening van een kwaliteitsstandaard.

Cliëntenparticipatie Kwaliteitsstandaarden

Aanbevelingen voor autorisatieproces

Betrokken partijen dienen zich (mede-)eigenaar te voelen van het kwaliteitsinstrument. Het verdient aanbeveling om het uiteindelijke product ter autorisatie aan de partijen voor te leggen, maar vertragende factoren voor besluitvorming te voorkomen.

Informatiestandaarden Kwaliteitsstandaarden Meetinstrumenten Samenwerken

Patiëntenparticipatie bij Patient Reported Outcome Measures (PROMs)

Een praktische handleiding voor patiëntvertegenwoordigers bij de selectie en (door)ontwikkeling van PROMs en de inrichting van patiëntgerapporteerde uitkomstmetingen.

Cliëntenparticipatie Meetinstrumenten PROMs

Evalueren en optimaliseren van PREMs en PROMs

Deze tool geeft praktische aanwijzingen voor het evalueren en optimaliseren van vragenlijsten om de ervaringen van cliënten met de zorg te meten. De tool is bedoeld als hulpmiddel voor onderzoekers die zogeheten PREMs of PROMs willen ontwikkelen.

Evalueren Meetinstrumenten PREMs en CQI PROMs

AGREE instrument

AGREE II is de nieuwe versie van het AGREE-instrument (Appraisal of Guidelines for Research & Evaluation). Het is een hulpmiddel om de methodologie en transparantie van de richtlijnontwikkeling te beoordelen.

Kwaliteitsstandaarden

Arbeidsparticipatie

Leidraad voor het effectief opnemen van ‘participeren en functioneren in werk’ in richtlijnen.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Autorisatie

Autorisatie is een formele bekrachtiging van de richtlijn.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Zoeken en selecteren beschikbare richtlijnen en literatuur

Na het vaststellen van de uitgangsvragen volgt het zoeken in de wetenschappelijke literatuur naar het beste beschikbare bewijsmateriaal dat een antwoord geeft per uitgangsvraag. Wat is een goede, systematische werkwijze hiervoor?

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Dataverzameling cliëntervaringen

Deze tool geeft praktische aanwijzingen voor het meten van de ervaringen van cliënten met de zorg.

Meetinstrumenten PREMs en CQI PROMs

Schrijven conceptrichtlijntekst

Dit is een standaardformat voor richtlijnteksten. Op deze manier zijn de teksten die worden geschreven door verschillende werkgroepleden uniform. Met het format wordt beoogd het evidence-based karakter van de richtlijn goed tot zijn recht te laten komen.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Richtlijnen en shared decision making in de praktijk

De tool beoogt de gezamenlijke besluitvorming tussen zorgverlener en cliënt te bevorderen bij het toepassen van voorkeursgevoelige richtlijnaanbevelingen in de praktijk.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden Samen beslissen

Participatiekompas

Participatiekompas wijst de weg naar kennis en ervaringen over patiënten-/cliëntenparticipatie in onderzoek, beleid en kwaliteit van zorg.

Cliëntenparticipatie

Opstellen van populatiespecifieke aanbevelingen

Dit is een checklist die helpt bij het opstellen van zo specifiek mogelijke aanbevelingen, waarbij de aandacht vooral wordt gericht op de meest voorkomende sub-populaties in de praktijk.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Beoordelen literatuur

De informatiespecialist beoordeelt de geselecteerde artikelen vervolgens op hun methodologische kwaliteit.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Consultatie

Als de conceptrichtlijn gereed is, volgt de commentaarfase. Hierbij wordt het concept voorgelegd aan onder meer de toekomstige gebruikers van de richtlijn. Hiervoor zijn verschillende opties.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Formuleren aanbevelingen

Aanbevelingen kunnen in medisch, maatschappelijk of juridisch opzicht een normatief karakter hebben. Dit hangt onder meer af van de gekozen formulering van de aanbevelingen. De bewoordingen van een aanbeveling dienen dan ook zorgvuldig te worden gekozen.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Evaluatie en revisie

Het is van belang om de actualiteit van richtlijnen te bewaken. In een afgeronde richtlijn hoort te staan wanneer een herziening of aanvulling zal plaatsvinden.

Evalueren Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Meetinstrument Determinanten van Innovaties (MIDI)

Dit instrument is bedoeld voor onderzoekers die in kaart willen brengen welke determinanten het daadwerkelijk gebruik van een in te voeren of ingevoerde innovatie, zoals een richtlijn, beïnvloeden. Op basis van deze inzichten kan men daarna gerichte invoerstrategieën ontwerpen.

Evalueren

AQUA-Leidraad (voorheen Leidraad voor kwaliteitsstandaarden)

De AQUA-Leidraad is er voor de ontwikkeling van een richtlijn, module, zorgstandaard of organisatiebeschrijving, die betrekking heeft op (een deel van) een zorgproces en vastlegt wat noodzakelijk is om vanuit het perspectief van de cliënt goede zorg te verlenen.

Kwaliteitsstandaarden

Handreiking presentatie van kwaliteitsinformatie aan consumenten

Deze handreiking beschrijft hoe je kwaliteitsinformatie over de zorg begrijpelijk kunt presenteren aan consumenten. We zoomen specifiek in op het moment dat de consument de informatie schriftelijk of op een scherm voor zich ziet. Dat is het moment waarop het belangrijk is om de informatie te begrijpen en te gebruiken bij het maken van een keuze.

Keuzehulpen Meetinstrumenten Samen beslissen

Leidraad: Hoe maak ik een keuzehulp bij een richtlijn?

Deze leidraad beschrijft hoe je in 9 stappen tot een goede behandelinhoudelijke keuzehulp komt.

Keuzehulpen Kwaliteitsstandaarden Samen beslissen

Kwaliteitsstandaard voor een speciale doelgroep

Deze beschrijving laat zien hoe uw (patiënten)organisatie aan de hand van een stroomschema een set criteria kan opstellen. Dit document kan als leidraad dienen bij de keuze om wel of geen separate kwaliteitsstandaard of addendum te ontwikkelen voor specifieke doelgroepen. De gedetailleerde beschrijving is eenvoudig toepasbaar voor alle patiëntenorganisaties.

Kwaliteitsstandaarden

Kwaliteitsstandaarden specifiek voor kinderen

Het doel van deze tool is om (patiënten)organisaties handvatten te bieden bij het vaststellen van een criteriaset voor de ontwikkeling van kwaliteitsstandaarden voor specifieke doelgroepen (denk hierbij aan ouderen en kinderen).

Kwaliteitsstandaarden

Cliëntenparticipatie bij selectie en ontwikkeling van PROMs

Deze handleiding is ontwikkeld voor patiëntenorganisaties en patiëntvertegenwoordigers en ondersteunt hen in projecten, waarin zij samen met andere partijen vragenlijsten selecteren, toepassen en indien nodig ontwikkelen die de ervaren gezondheid van patiënten meten.

Cliëntenparticipatie Meetinstrumenten PROMs

Vaststellen methode van cliëntenparticipatie

Patiënten of vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties worden steeds meer bij het kwaliteitsbeleid in de gezondheidszorg betrokken. Binnen de richtlijnontwikkeling kan de unieke ervaringsdeskundigheid van cliënten de kwaliteit en de implementatie van richtlijnen verbeteren.

Cliëntenparticipatie Haringtools

Knelpuntenvragenlijst

Dit is een hulpmiddel bij het vaststellen van knelpunten voor verandering. De vragenlijst kan worden gebruikt in verbeterprojecten en onderzoek.

Evalueren Kwaliteitsstandaarden

Kennislacunes in richtlijnen

Deze tool helpt om kennislacunes tijdens het proces van richtlijnontwikkeling vast te stellen en te bevorderen dat onderzoek plaatsvindt om belangrijke kennislacunes weg te nemen. Dit kan onderzoekers en subsidiegevers helpen bij het gericht kiezen en financieren van thema’s met duidelijke relevantie voor de patiëntenzorg.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Internationale samenwerking

Deze tool formuleert de voorwaarden voor succesvolle internationale samenwerking en de stappen die richtlijnontwikkelaars moeten doorlopen bij internationale samenwerking. De tool kan overigens ook houvast bieden bij samenwerking op nationaal niveau.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden Samenwerken

Informatieoverdracht in de keten voor kwetsbare ouderen

De kwaliteitscriteria beschrijven wat (kwetsbare) ouderen belangrijk vinden bij de informatieoverdracht in de keten tussen ziekenhuizen, verpleeg- en verzorgingsinstellingen en professionals in de eerste lijn. De patiëntveiligheidskaart geeft tips en is ontwikkeld op basis van de kwaliteitscriteria.

Informatiestandaarden Samen beslissen

Argumentenkaart en optiekaart cliëntenparticipatie

De meningen zijn verdeeld over de vraag hoe cliënteninbreng gerealiseerd kan of moet worden. Wat is de rol van de cliëntenvertegenwoordiger in het ontwikkelingsproces en welke randvoorwaarden horen daar bij?

Cliëntenparticipatie Kwaliteitsstandaarden

Code ter voorkoming van oneigenlijke beïnvloeding door belangenverstrengeling

Een open proces is een belangrijke voorwaarde voor de acceptatie en effectiviteit van een uiteindelijk oordeel. De samenleving moet erop kunnen vertrouwen dat een oordeel tot stand is gekomen zonder ongewenste druk en oneigenlijke beïnvloeding. Om meer eenheid in deze transparantie te betrachten hebben organisaties gezamenlijke een code opgesteld.

Haringtools Samenwerken

Doelmatigheid in richtlijnen

Deze tool geeft aan hoe doelmatigheid en budgetimpact betrokken kunnen worden bij het opstellen van een richtlijn en welke keuzes daarbij gemaakt moeten worden.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Knelpuntenanalyse

Om kwaliteitsstandaarden goed te laten aansluiten bij het veld is het belangrijk dat ze uitgaan van actuele problemen, ofwel knelpunten die in het werkveld worden ervaren. De ervaren knelpunten kunnen aanleiding zijn om een nieuwe kwaliteitsstandaard te ontwikkelen of om een herziening van een bestaande standaard te initiëren.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

Organisatie en samenwerking bij multidisciplinaire richtlijnontwikkeling

Deze tool voorziet in praktische tips en voorbeelden met betrekking tot procesmanagement, ter bevordering van de (interprofessionele) samenwerking in kwaliteitsstandaardwerkgroepen.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden Samenwerken

Projectmanagement

Deze tool biedt aandachtspunten, tips, handvatten en hulpmiddelen voor adequaat management van de ontwikkeling, revisie of monitoring van kwaliteitsstandaarden en/of afgeleide producten daarvan. Het uiteindelijke doel van de tool is om de ontwikkeling of revisie van een kwaliteitsstandaard binnen de geplande tijd en binnen het budget af te ronden, uiteraard met behoud van kwaliteit.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden Samenwerken

Blauwdruk cliëntenparticipatie in richtlijnontwikkeling

De blauwdruk ‘Patiëntenparticipatie in richtlijnontwikkeling’ is een instrument voor richtlijnmakers om het patiëntenperspectief effectief en efficiënt op te nemen in (evidence-based) richtlijnen.

Cliëntenparticipatie Kwaliteitsstandaarden

Formulier voor het inventariseren van wensen, verwachtingen en zorgen over de toekomstige richtlijn

Het is belangrijk om voor de start van de ontwikkelfase helderheid te hebben over de inhoudelijke belangen van betrokken (beroeps- en patiënten-)verenigingen en potentiële werkgroepleden om aan het project deel te nemen.

Haringtools

Checklist gespreksonderwerpen en competenties voorzitter en werkgroepleden

Checklist van gespreksonderwerpen tijdens oriënterend gesprek met potentiële voorzitter met enkele voorstellen voor criteria m.b.t. competenties.

Haringtools Samenwerken

RASCI-matrix voor werkgroepen

Voor het vastleggen van de rollen, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van werkgroepleden kan de zogenaamde RASCI-methode worden ingezet.

Haringtools Samenwerken

Checklist voor kwaliteitsinstrumenten van Zorgverzekeraars Nederland

Zorgverzekeraars Nederland (ZN) ontvangt regelmatig richtlijnen en zorgstandaarden met het verzoek deze te beoordelen. Voor de beoordeling van deze kwaliteitsinstrumenten gebruiken zorgverzekeraars de Checklist voor kwaliteitsinstrumenten (versie 2.0). Hierin staat een samenvatting van de beoordelingscriteria. Een kwaliteitsinstrument dat aan de criteria voldoet, dienen ZN en de partijen die het instrument hebben gemaakt samen in bij het Zorginstituut voor opname in het Register.

Kwaliteitsstandaarden

Keuze voorzitter en samenstellen werkgroep

Wanneer de aanvraag voor een richtlijn is goedgekeurd, is het formeren van de richtlijnwerkgroep de eerste stap. Deze bestaat uit vertegenwoordigers van beroeps- en patiëntenorganisaties van alle disciplines die met het onderwerp van de richtlijn te maken hebben, aangevuld met één of meer adviseurs.

Haringtools Samenwerken

Voorbeelden van CQI- en PREM-vragenlijsten

CQI is de afkorting van Consumer Quality Index. Dit is een meetinstrument waarmee zorgaanbieders ervaringen van cliënten in kaart kunnen brengen. Het zijn vragenlijsten om door cliënten en hun naasten te laten invullen. De PREM (Patient Reported Experience Measures) is een landelijk afgestemde meetmethode om patiëntervaringen te meten. Een PREM is een (korte) vragenlijst die patiënten invullen waarin wordt gevraagd hoe patiënten hun zorg (hebben) ervaren. Deze vragenlijsten kunnen als voorbeeld worden gebruikt bij het ontwikkelen van nieuwe.

Meetinstrumenten PREMs en CQI

Model voor zorgstandaarden bij chronische ziekten

Het voornaamste, meest omvattende doel van een zorgstandaard is het bevorderen van optimale zorg voor mensen met een chronische ziekte. Een zorgstandaard stelt de norm voor goede zorg en beschrijft daartoe de inhoud van de zorg, de bijpassende organisatie en de indicatoren van kwaliteit. Daarmee wordt de zorgstandaard een geschikt uitgangspunt voor de aanspraken in verzekerde zorg en voor de onderliggende bekostigingssystematiek.

Kwaliteitsstandaarden Meetinstrumenten

Richtlijn voor Richtlijnen

Deze tool is bedoeld voor iedereen die zich bezighoudt met richtlijnontwikkeling in de gezondheidszorg. Deze Richtlijn voor Richtlijnen beschrijft 3 fasen: de Voorbereidingsfase, Ontwikkelfase en Afrondingsfase. Ze vormen de basis van de Handleiding en toolbox richtlijnontwikkeling in de Nederlandse gezondheidszorg (HARING). Iedere fase bevat een aantal activiteiten. Deze activiteiten maken deel uit van de cyclus evidence-based richtlijnontwikkeling.

Haringtools Kwaliteitsstandaarden

GRADE voor diagnostiek

Het beoogde doel van deze tool is het bieden van een stramien voor een richtlijntekst over diagnostische tests en teststrategieën aan werkgroepen (methodologen en overige leden). Hiermee kan de GRADE-methode op een stapsgewijze en transparante manier worden toegepast zodat een aanbeveling op een gestructureerde manier tot stand komt.

Handreiking betrekken relevante partijen bij ontwikkeling kwaliteitsinstrumenten

In deze handreiking leest u wat het Zorginstituut bedoelt met ‘relevante partijen’ en waarom hun betrokkenheid van belang is.

Kwaliteitsstandaarden Meetinstrumenten

Handreiking doelmatigheid en duurzaamheid in kwaliteitsstandaarden

In deze handreiking biedt het Zorginstituut makers van kwaliteitsstandaarden (zorgstandaarden, richtlijnen, modules, etc.) handvatten om in het zorgproces op zoek te gaan naar verbeteringen om doelmatigheid en duurzaamheid van de zorg te vergroten. Het doel is om in de kwaliteitscyclus financieel-economische, sociale en milieu-impact mee te wegen in de zoektocht naar voorkeursopties en verbeteringen.

Kwaliteitsstandaarden

Format indicatorgids

Dit format is een hulpmiddel om een indicatorgids op te stellen. Dit format bevat de onderdelen die een indicatorgids moet bevatten conform Toetsingskader 3.0 van Zorginstituut Nederland.

Meetinstrumenten Samen beslissen

Handreiking informatieparagraaf kwaliteitsstandaard

In deze handreiking leest u welke onderdelen in een informatieparagraaf moeten staan. Per onderdeel leggen we concreet de stappen uit die u moet volgen, zodat u elk onderdeel op de juiste manier kunt ontwerpen, ontwikkelen en vastleggen. Uitgangspunt van de handreiking is globaal te beschrijven welke stappen nodig zijn om een informatieparagraaf op een goede manier te formuleren.

Kwaliteitsstandaarden Meetinstrumenten

Handreiking monitoring van goede zorg en doorontwikkeling kwaliteitsstandaarden

In deze handreiking licht het Zorginstituut kort toe op welke manier een kwaliteitscyclus kan worden ingezet om de zorg te verbeteren en hoe het implementeren en doorontwikkelen van kwaliteitsstandaarden daar deel van uitmaakt.

Evalueren Kwaliteitsstandaarden Meetinstrumenten Samenwerken

Indicatortool: ondersteuning bij (door)ontwikkeling indicatoren en/of indicatorsets

De indicatortool ondersteunt makers van indicatoren en indicatorsets bij het (door)ontwikkelen van kwaliteitsinformatie. Deze tool ondersteunt partijen bij het maken van keuzes aan de hand van informatie over de methodologische criteria, gebruikersdoelen en praktijkvoorbeelden.

Ontwikkelen

De tools

Aandacht voor sekseverschillen in richtlijnontwikkeling

Handreiking ontwikkelen PREMs

Evalueren ontwikkelproces

GRADE voor interventies

Handreiking ontwikkelen en selecteren PROMs

Kwalitatieve methoden voor het ontwikkelen van PREMs en PROMs

Analyseren cliëntervaringen voor vergelijkingen tussen zorgaanbieders

Kwaliteitsstandaard ontwikkelen vanuit cliëntenperspectief

Aanbevelingen voor autorisatieproces

Patiëntenparticipatie bij Patient Reported Outcome Measures (PROMs)

Evalueren en optimaliseren van PREMs en PROMs

AGREE instrument

Arbeidsparticipatie

Autorisatie

Zoeken en selecteren beschikbare richtlijnen en literatuur

Dataverzameling cliëntervaringen

Schrijven conceptrichtlijntekst

Richtlijnen en shared decision making in de praktijk

Participatiekompas

Opstellen van populatiespecifieke aanbevelingen

Beoordelen literatuur

Consultatie

Formuleren aanbevelingen

Evaluatie en revisie

Meetinstrument Determinanten van Innovaties (MIDI)

AQUA-Leidraad (voorheen Leidraad voor kwaliteitsstandaarden)

Handreiking presentatie van kwaliteitsinformatie aan consumenten

Leidraad: Hoe maak ik een keuzehulp bij een richtlijn?

Kwaliteitsstandaard voor een speciale doelgroep

Kwaliteitsstandaarden specifiek voor kinderen

Cliëntenparticipatie bij selectie en ontwikkeling van PROMs

Vaststellen methode van cliëntenparticipatie

Knelpuntenvragenlijst

Kennislacunes in richtlijnen

Internationale samenwerking

Informatieoverdracht in de keten voor kwetsbare ouderen

Argumentenkaart en optiekaart cliëntenparticipatie

Code ter voorkoming van oneigenlijke beïnvloeding door belangenverstrengeling

Doelmatigheid in richtlijnen

Knelpuntenanalyse

Organisatie en samenwerking bij multidisciplinaire richtlijnontwikkeling

Projectmanagement

Blauwdruk cliëntenparticipatie in richtlijnontwikkeling

Formulier voor het inventariseren van wensen, verwachtingen en zorgen over de toekomstige richtlijn

Checklist gespreksonderwerpen en competenties voorzitter en werkgroepleden

RASCI-matrix voor werkgroepen

Checklist voor kwaliteitsinstrumenten van Zorgverzekeraars Nederland

Keuze voorzitter en samenstellen werkgroep

Voorbeelden van CQI- en PREM-vragenlijsten

Model voor zorgstandaarden bij chronische ziekten

Richtlijn voor Richtlijnen

GRADE voor diagnostiek

Handreiking betrekken relevante partijen bij ontwikkeling kwaliteitsinstrumenten

Handreiking doelmatigheid en duurzaamheid in kwaliteitsstandaarden

Format indicatorgids

Handreiking informatieparagraaf kwaliteitsstandaard

Handreiking monitoring van goede zorg en doorontwikkeling kwaliteitsstandaarden

Indicatortool: ondersteuning bij (door)ontwikkeling indicatoren en/of indicatorsets

Service

Over deze site